Żłobek Miejski w Jaworznie

Adaptacja dziecka w żłobku

• 
• 

PIERWSZE KROKI DZIECKA W ŻŁOBKU

ADAPTACJA – WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW

 

W naszej placówce opracowano Ramowy harmonogram adaptacji stanowiący element planu opiekuńczo – wychowawczo – edukacyjnego, który można odnaleźć na stronie internetowej w zakładce: dokumenty do pobrania. Głównym celem programu jest opracowanie wspólnych i spójnych działań wprowadzających dzieci w nowe środowisko. Kluczem jest stworzenie warunków, w których dziecko będzie czuło się bezpiecznie i komfortowo. W programie określono szczegółowo zadania zarówno personelu jak i rodziców oraz opisano fazy procesu adaptacji.

Proces adaptacji dotyczy nie tylko dzieci rozpoczynających swoją przygodę ze żłobkiem oraz dzieci, które uczęszczały wcześniej do tego typu placówki ale muszą zaadoptować się do nowego miejsca
i nowych warunków. Część dzieci w pierwszym okresie idzie do żłobka niechętnie, płacze, krzyczy. Nie wynika to z tego, że spotyka ich w nowym miejscu krzywda. Przyczyną takiego zachowania jest obawa dzieci przed „nowym” w myśl zasady: „boimy się tego, czego nie znamy”. Poza tym wejście do nowej społeczności wiąże się często z całkowitą zmianą dotychczasowych przyzwyczajeń, rytmu dnia oraz ludzi, które dziecko otaczają. Dotychczas dziecko spędzało czas najczęściej tylko ze swoją rodziną, gdzie czuło się pewnie i bezpiecznie zajmując wysoką pozycję w hierarchii rodzinnej.

Proces adaptacji dziecka do nowego środowiska dotyczy całego organizmu w tym sfer: fizjologiczno – społecznej i poznawczej. Rozwój małego dziecka jest na niższym poziomie w stosunku do osoby dorosłej, a układ nerwowy odpowiedzialny za wiele funkcji, bardzo delikatny. Dlatego tłumaczenie dziecku, że „wszystko będzie w porządku” i „nie bój się” nie odniosą zamierzonego skutku uspokojenia dziecka. Aby lepiej zrozumieć to co odczuwają w tym momencie życia nasze dzieci, należy porównać to do zmiany pracy w szczególności gdy całkowicie zmieniamy na przykład branżę – też odczuwamy lęk spotęgowany koniecznością przekwalifikowania się, przestawienia na zupełnie inne tory myślenia i działania. Najważniejszą potrzebą dziecka jest w takiej sytuacji potrzeba bezpieczeństwa zaspakajana dotychczas najczęściej przez mamę. Kiedy przebrniemy przez ten etap Wasze dzieci będą chętne do odkrywania i poznawania otaczającego świata, a my ten potencjał będziemy starali się pobudzić i uwolnić. Odkrywanie nieznanego przyniesie dziecku zadowolenie
i satysfakcję, a to z kolei spowoduje powstanie u dziecka kolejnych coraz wyższych potrzeb.

Dziecko nie ma też wysoko rozwiniętego poczucia czasu i jak mama mówi „przyjdę później” to w ogóle tego nie zrozumie. Jest to dla niego pojęcie abstrakcyjne. Dlatego zamiast używać takiego określenia dobrze jest już wcześniej pozostawiać dziecko pod opieką innych osób na dłuższy okres czasu. Dziecko po pewnym czasie samo zrozumie, że mama zawsze wraca.

 

Rola i zadania rodziców w procesie adaptacji.

Wasza postawa, przygotowanie dziecka i rodziny oraz współpraca z personelem mają ogromne znaczenie i wpływ na to jak dziecko odnajdzie się w nowej sytuacji.

Do kluczowych zadań rodziców opiekunów prawnych należy:

1. Przygotowanie dziecka do rozpoczęcia uczęszczania do żłobka poprzez:

• zapoznanie dziecka z drogą do placówki,

• rozmowy z dzieckiem o nowym miejscu, pozytywne nastawienie,

• stopniowe przyzwyczajanie dziecka do rozstań np. zostawianie pod opieką babci, opiekunki,

• uczenie samodzielności w zakresie jedzenia, ubierania się, toalety.

2. Aktywny udział w procesie adaptacji dziecka w tym między innymi:

• obecność z dzieckiem w placówce w pierwszych dniach,

• stosowanie się do ustalonych reguł obecności w grupie,

• wydłużanie czasu pobytu dziecka zgodnie z ustalonym indywidualnym planem,

• zapewnianie dziecku ulubionych zabawek, przedmiotów z domu dla poczucia bezpieczeństwa jeśli dziecko tego potrzebuje.

3. Ścisła współpraca z personelem żłobka:

• wypełnienie karty informacyjnej o dziecku otrzymanej wraz z umową i innymi dokumentami niezbędnymi przy przyjęciu dziecka do placówki,

• przekazywanie na bieżąco dodatkowych informacji o dziecku, jego przyzwyczajeniach
  i preferencji,

• codzienne rozmowy z opiekunkami, wymiana spostrzeżeń i uwag,

• stosowanie się do ustalonych zasad.

4. Wsparcie dziecka w trakcie adaptacji w domu poprzez:

• okazywanie zrozumienia dla różnych emocji dziecka związanych z adaptacją,

• zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, dodatkowa czułość,

• cierpliwość, niewyręczanie dziecka w sytuacjach, z którymi może poradzić sobie samo.

 

Adaptacja w placówce to proces, który zwykle trwa około 10 dni, ale czas ten może być różny
w zależności od potrzeb i wcześniejszych doświadczeń dziecka.

Harmonogram pracy grupy jest dostosowany do potrzeb dzieci adaptujących się poprzez np. ustalenie czasu na pobyty adaptacyjne na początku dnia lub pod koniec, kiedy dzieci jest mniej,
a personel może poświecić więcej uwagi nowym dzieciom.

Razem wybierzemy dogodny termin. Ustalimy godzinę, w której możemy poświęcić nowemu maluszkowi całą naszą uwagę. Zależy nam, aby dziecko spokojnie wchodziło w nowe środowisko.

 

Przydatne wskazówki, uwagi i spostrzeżenia:

1. Obecność rodzica / opiekuna prawnego czy osoby bliskiej jest możliwa ale jest stopniowo skracana, a czas pobytu dziecka stopniowo wydłużany.

   Pierwsze dni adaptacji to zazwyczaj jedna do dwóch godzin. Nie chcemy przedłużać tego momentu. Dziecko powinno wyjść wtedy, kiedy jest podekscytowane nowym miejscem i będzie chciało wrócić. Ile czasu potrzebuje na oswojenie z przestrzenią, z nami - to kwestia indywidualna.
   Są dzieci, którym wystarcza jeden dzień, a zdarzają się takie, które potrzebują kilku dni.

2. Co ze sobą przynieść ?

   Na pierwsze pięć dni pieluszki, ulubioną zabawkę (lub np. kocyk). Rodzice / opiekunowie prawni przed wejściem do sal pobytu dzieci powinni założyć obuwie ochronne lub dokonać zmiany / zdjęcia obuwia.

3. Dziecko powoli adaptuje się w naszym towarzystwie.

   Kolejny etap adaptacji odbywa się bez udziału rodzica. Prosimy, aby na korytarzu, z uśmiechem na ustach zrobić „papa”, ucałować dziecko i nie przedłużając momentu pożegnania pozwolić dziecku „wejść” na salę z ciocią. W tym czasie rodzic może iść na spacer lub pojechać na zakupy. Zapewniamy, że gdyby „coś” się działo zadzwonimy.

4. Zaufanie to podstawa.

   W trakcie adaptacji dziecko znajduje się pod najlepszą opieką. Nasza kadra to doświadczony zespół. Mamy wypracowane wysokie standardy opieki nad dziećmi. Zapisując dziecko do żłobka, zachęcamy Państwa do zaufania nam. Zaufanie to podstawa współpracy między obiema stronami.

5. Jak reagują dzieci na adaptację ?

   Na co muszą się Państwo przygotować? Na to, że każde dziecko jest inne i może inaczej reagować. Niektóre maluszki są odważne i w pierwszych dniach nawet nie zauważają, że rodzice „znikają” na godzinę, ale w momencie, kiedy są odprowadzane do mamy czy taty zaczynają płakać z nagromadzonych emocji. Często jest też tak, że najpierw dziecko nie chce wejść na salę i płacze, a potem nie chce wyjść i też płacze. Albo płacze przez pierwszych 5 minut, a potem świetnie się bawi. Albo popłakuje sobie przez dłuższy czas. Dlaczego o tym piszemy? Bo płacz jest naturalnym sposobem komunikacji dziecka ze światem, zwłaszcza, kiedy nie potrafi ono jeszcze mówić. Przecież w domu dziecko też płacze i nic złego mu się nie dzieje prawda? A my, będziemy starali się ze wszystkich sił, aby dziecko jak najszybciej się do nas przekonało, polubiło i traktowało jak prawdziwe ciocie. Ale to wszystko jest procesem, który trwa czasami nawet kilka tygodni. Są też dzieci, które wchodzą do nas jak do siebie i nie uronią ani jednej łzy.

6. Informacja zwrotna to podstawa.

   Tak jak obiecywaliśmy, po każdym dniu pobytu w naszej placówce rodzice otrzymają komplet informacji. Ciocie powiedzą, to co niezbędne, a jeśli będą miały więcej czasu chętnie porozmawiają dłuższą chwilę. Natomiast przypominamy, że adaptacje trwają podczas normalnego pobytu w placówce innych naszych podopiecznych. Może się tak zdarzyć, że ciocia będzie pilnie musiała wrócić do swoich obowiązków. Prosimy z wyrozumiałością podejść w takiej sytuacji do tematu, bo inne dzieci również nie mają koło siebie mamy, a my jesteśmy za nasze dzieci odpowiedzialni. Dlatego obiecujemy w takiej sytuacji, że zadzwonimy niezwłocznie i dokończymy rozmowę.

Zachowania jakie pomagają przy adaptacji:

• Dostarcz dziecku, zanim pójdzie do żłobka, doświadczeń przebywania z innymi dorosłymi, bycia bez mamy, najbliższej rodziny i stopniowo wydłużaj czas rozstania.

• Zorganizuj dziecku możliwość przebywania w większej grupie rówieśniczej.

• Ucz samodzielności.

• Nie przeciągaj pożegnania w nieskończoność.

• Jeśli dziecko przy pożegnaniu płacze, postaraj się żeby przez kilka dni do żłobka odprowadzał je tata, rozstania z nim są mniej bolesne.

• Kontroluj co mówisz. Staraj się o żłobku mówić pozytywnie a nie negatywnie.

• Nie odbieraj ewentualnych uwag czy sugestii opiekunki jako ataku na Ciebie czy Twoje dziecko.

• Pamiętaj: żegnaj i witaj swoje dziecko z uśmiechem, Twój niepokój i lęk mogą udzielić się dziecku.

• Zawsze dotrzymuj danego dziecku słowa, pamiętaj że nie ma jeszcze poczucia czasu ale świetnie kojarzy fakty z wydarzeniami.

• Postaraj się ujednolicić domowy rytm dnia ze żłobkowym.

• Nie obiecuj dziecku nagrody za to, ze pójdzie do żłobka. Możesz mu przynieść jakiś niewielki drobiazg: naklejkę, ulubioną słodycz, ale nie może to być forma przekupstwa.

• Jeśli mimo wszystko dziecko nadal będzie miało problemy podczas rozstania okaż mu zrozumienie, a nie zniecierpliwienie.

• Po odebraniu ze żłobka postaraj się znaleźć jak najwięcej czasu dla swojego dziecka.

• Nie zabieraj dziecka do domu kiedy płacze przy rozstaniu. Jeśli zrobisz to chociaż raz to będzie wiedziało, że płaczem można wszystko wymusić. Daj mu „kawałek domu” np. ulubioną przytulankę.

• Pamiętaj i wierz w to, że z każdym dniem będzie lepiej.

 

Zachowania jakie utrudniają adaptację:

• Niepewność decyzji.

• Brak zaufania do placówki.

• Wyrzuty sumienia, niepokój, lęk, poczucie zagrożenia.

• Nieznajomość placówki.

• Brak jasnych reguł, zmiany decyzji.

• Traktowanie dziecka przedmiotowo.

• Brak doświadczeń społecznych dziecka w kontakcie z innymi dorosłymi i dziećmi.

• Nadopiekuńczość.

• „Rzucanie na głęboką wodę” czyli pozostawienie dziecka na pełny wymiar godzin.

• Straszenie żłobkiem.

• Pośpiech, zdenerwowanie, zabieganie.

• Brak zrozumienia dla trudnych zachowań dziecka, obrażanie się na dziecko, odrzucenie dziecka.

Pobyt dzieci w żłobku może przynieść dzieciom wiele korzystnych zmian rozwojowych. Aby jednak tak się stało konieczna jest współpraca rodziców z placówką.